Krzewiciele historii, pasjonaci tego co było, miłośnicy czasu zamierzchłego, kronikarze momentu obecnego, entuzjaści działający dla potomnych i pragnący zachować w ludzkiej pamięci – spotkali się 24 października 2024 r. z okazji jubileuszu 30-lecia Towarzystwa Miłośników Ziemi Swarzędzkiej. Ludzie szerokiego przekroju społecznego, rozmaitych branż, rozmaitego wykształcenia, różnego statusu, różnych historii i odmiennych dialogów, których łączy wspólna idea – ocalić od zapomnienia. Idea wpisana w los ludzkości, przekazującej doświadczenie życia z pokolenia na pokolenie, kształtująca przyszłość i to jakimi jesteśmy.
POCZĄTEK
Historia Towarzystwa Miłośników Ziemi Swarzędzkiej rozpoczęła się 10 listopada 1993 r. To wtedy, wcielając w życie pomysł ówczesnego prezesa Spółdzielni Mieszkaniowej w Swarzędzu, Pawła Pawłowskiego, zorganizowano spotkanie organizacyjne, w czasie którego nakreślono cele i powołano grupę 25 osób odpowiedzialnych za utworzenie, zarejestrowanie i dalszą oficjalną działalność Towarzystwa.
W skład Grupy Inicjatywnej weszli:
Paweł Białas, Piotr Biedalak, Andrzej Borucki, Romuald Gic, Grzegorz Gloger, Leszek Grajek, Andrzej Jędrzejczak, Czesław Kabaciński, Zdzisław Kaczmarek, Stanisław Kalemba, Wojciech Kamiński, Krzysztof Klewenhagen, Włodzimierz Kłopocki, Ryszard Kostecki, Krystyna Leśniak, Józef Lijewski, Kazimierz Pałgan, Paweł Pawłowski, Zdzisław Sadowski, Stefan Sawicki, Eryk Sieiński, Halina Tempińska, Władysław Urbaniak, Mieczysław Włodarczyk i Tadeusz Zwiefka.
PRZEWODNICTWO
Towarzystwo Miłośników Ziemi Swarzędzkiej zostało wpisane do rejestru stowarzyszeń 25 lutego 1994 r., a jego pierwszą siedzibą był klub „Olszynka” na os. Kościuszkowców 26, należący do Spółdzielni Mieszkaniowej w Swarzędzu.
Walne zebranie programowo-wyborcze, które odbyło się 11 kwietnia 1994 r. wyłoniło pierwszego prezesa TMZS, którym został Tadeusz Zwiefka. W następnych latach funkcję tę pełnili kolejno: Wojciech Kamiński, Andrzej Przychodzki, Leszek Grajek, Ewa Buczyńska, Krzysztof Howorski, Paweł Pawłowski, Ryszard Karolczak, Antoni Kobza.
Od maja 2017 roku nad działalnością Towarzystwa czuwa prezes TMZS Eugeniusz Jacek.
DZIAŁALNOŚĆ
Podstawowe cele działalności Towarzystwa Miłośników Ziemi Swarzędzkiej to szerzenie informacji o historii i kulturze regionu oraz losach wielu mieszkańców, którzy żyli i działali tu wcześniej. TMZS organizuje comiesięczne spotkania, wykłady, prelekcje lub wystawy, a także cykliczne wieczornice i apele, nawiązujące do ważnych wydarzeń i postaci swarzędzkiej historii. Na przestrzeni lat wydano publikacje poświęcone historii miasta i gminy Swarzędz, m.in.: „Pomniki Przyrody”, „Kościoły katolickie Ziemi Swarzędzkiej” czy „Żydzi w Swarzędzu”. Istotną rolę w procesie wydawniczym TMZS odegrała Spółdzielnia Mieszkaniowa w Swarzędzu.
Przez kilkanaście lat, organem prasowym TMZS było lokalne czasopismo „Tygodnik Swarzędzki” - które w 2012 r. formalnie przeorganizowano w niezależny organ prasowy.
Z inicjatywy członków i z pomocą TMZS powstały m.in.: Swarzędzki Klub Pracodawcy, swarzędzki oddział Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej, Biuro Pośrednictwa Pracy, Klub Swarzędzan, czy reaktywowane Koło Pamięci Powstania Wielkopolskiego.
„Śpiewaj razem z nami”, „Swarzędzanin Roku”, „Sportowiec Roku” – to znane lokalnej społeczności nazwy imprez kulturalnych i plebiscytów, jakie współorganizował TMZS.
Pod przewodnictwem prezesa TMZS Eugeniusza Jacka, od 2017 r. włączono kolejną formę działalności – edukujące w zakresie lokalnych regionalizmów wycieczki i rajdy po Wielkopolsce, założono Kronikę TMZS – którą redaguje Halina Staniewska, a także zainaugurowano honorowanie medalem Zasłużonego dla Towarzystwa Miłośników Ziemi Swarzędzkiej.
Z inicjatywy TMZS i lokalnych władz w 2018 r. otwarto Swarzędzkie Centrum Historii i Sztuki, a w 2021 r. włodarze i mieszkańcy miasta ufundowali TMZS własny, rozpoznawalny sztandar. Lata 2023-2024 to czas realizacji kolejnego pomysłu członków TMZS – organizacji cyklicznych spotkań „Poznajemy Gminę Swarzędz”, prowadzonych w terenie, czyli w różnych ciekawych miejscach na mapie Gminy.
Na podstawie materiałów źródłowych TMZS
opracowała JC
Obecny skład osobowy Zarządu TMZS:
Eugeniusz Jacek – prezes
Katarzyna Taterka – wiceprezes
Stanisław Witecki - wiceprezes
Halina Staniewska - skarbnik
Wojciech Kmieciak – sekretarz
Hanna Jałocha - członkini zarządu
Zbigniew Staniszewski - członek zarządu
W czasie uroczystości, zorganizowanej z okazji 30 rocznicy powstania Towarzystwa Miłośników Ziemi Swarzędzkiej, która odbyła się 24 października 2024 r., jubileuszowym dyplomem wyróżniono zasłużonych działaczy:
1. Paweł Pawłowski
2. Stanisław Kalemba
3. Ryszard Karolczak
4. Antoni Kobza
5. Katarzyna Taterka
6. Stanisław Witecki
7. Grzegorz Taterka
8. Ewa Buczyńska
9. Włodzimierz Buczyński
10. Anna Taterka
11. Hanna Jałocha
12. Halina Staniewska
13. Zbigniew Staniszewski
14. Wojciech Kmieciak
15. Aurelia Bartoszek
16. Wiesław Zaporowski
17. Marek Stanisławski
18. Eugeniusz Dobiński
19. Bogdan Komiński
20. Jacek Konieczny
21. Jerzy Maćkowiak
Zarząd TMZS wyróżnił również instytucje oraz osoby wspierające działalność TMZS na przestrzeni lat:
1. Urząd Miasta i Gminy w Swarzędzu
2. CLIP – Group S.A.
3. STS Logistics Sp. z o.o.
4. Zakłady Mięsne Bystry
5. EuroHotel Swarzędz
6. Tygodnik Swarzędzki
7. Spółdzielnia Mieszkaniowa w Swarzędzu
8. Drukarnia Swarzędzka Marcin Witecki
9. Drukarnia Swarzędzka Stanisław i Marcin Witecki
10. Telewizja STK
11. Swarzędzkie Centrum Historii i Sztuki
12. Dariusz Bugajski
24 października 2024
Jubileusz 30-lecia Towarzystwa Miłośników Ziemi Swarzędzkiej:
fot. Halina Staniewska