20 grudnia 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylił zaskarżone zarządzenie zastępcze Wojewody Wielkopolskiego zmieniające nazwę os. Dąbrowszczaków na Szarych Szeregów. Oznacza to, że sąd przychylił się do argumentów Rady Miejskiej w Swarzędzu, opowiadając się za pozostawieniem nazwy – DĄBROWSZCZAKÓW.

Sąd przyznał, że Rada Miejska w Swarzędzu nie miała obowiązku wcześniejszej zmiany nazwy osiedla, którego nie można kwalifikować ani jako plac, ani jako ulicę, drogę wewnętrzną czy publiczną. Zwarta zabudowa wielorodzinna, jak zresztą wskazuje nazwa, jest osiedlem. Co ciekawe i sprzeczne z linią argumentacyjną Wojewody, w innych miastach Wojewoda odmawiał Radom Miejskim kompetencji w nadawaniu nazw osiedli.

Sąd powołał się na tzw. Zasady Dobrych Praktyk, czyli zbiór zasad postępowania, opartych na normach moralnych i zgodnych z obowiązującym prawem, jakimi powinna się kierować m.in. administracja publiczna. Zgodnie z nimi podważając lub podając jakieś istotne fakty, należy je najpierw ustalić. Wojewoda, mimo że nie miał obowiązku przeprowadzenia badania, czy nazwa swarzędzkiego osiedla odnosi się do XIII Brygady Międzynarodowej im. Jarosława Dąbrowskiego czy do 2 Dywizji Piechoty im. Jana Henryka Dąbrowskiego, mógł zwrócić się z takim pytaniem do Rady Miejskiej, czy Spółdzielni Mieszkaniowej i podjąć próbę ustalenia faktów.

Sąd stwierdził również, że nie zostało bezsprzecznie dowiedzione, która jednostka wojskowa jest patronem osiedla, jednak wniesione dokumenty, takie jak Akt Erekcyjny nadania nazw zespołowi osiedli: Dąbrowszczaków, Czwartaków, Kościuszkowców, uchwała Spółdzielni Mieszkaniowej, czy opinia Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej są znaczące. Na tyle, że wzbudziły wątpliwości sądu, czy Wojewoda trafnie założył, że „swarzędzcy” dąbrowszczacy, to ci z XIII Brygady.

W opinii sądu istotne jest także, jak dana nazwa jest odbierana przez lokalną społeczność. Przypomnijmy, że zgodnie z wynikami ankiet, przeprowadzonych przez Spółdzielnię Mieszkaniową w Swarzędzu, 95% mieszkańców opowiedziało się za pozostawieniem nazwy os. Dąbrowszczaków.

Sąd uznał również, że opinia IPN o dąbrowszczakach propagujących komunizm, nie jest stanowiskiem wiążącym – ani sąd ani Wojewodę. IPN nie może zatem narzucać tym podmiotom opinii, nie może też Wojewody czy sądu zastępować w uprawnieniach.

Na zakończenie sąd wspomniał o orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, gdzie 15 listopada br. przywrócono nazwę ul. Dąbrowszczaków. NSA w swoim wyroku obszernie i przekonująco „rozprawił się” z opinią IPN. Dlatego, nawet gdyby uznać, że swarzędzcy dąbrowszczacy, to ci „hiszpańscy”, wyrok sądu niekoniecznie byłby inny od tego, który zapadł.

Pełne uzasadnienie wyroku będziemy publikować po jego wydaniu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny.

Wyrok nie jest jeszcze prawomocny. Wojewoda ma prawo odwołać się od wyroku WSA.

JC